Ο χορός της μέλισσας/ Δημοσιεύσεις-Κριτικές

Χριστίνα Παπαγγελή- Ο χορός της μέλισσας

Ο Ριβέρης είναι ο επαγγελματίας που πρώτα βάζει τον Άνθρωπο, με Α κεφαλαίο, γιατί αγαπά τους ανθρώπους. Με λυρικό και ποιητικό τρόπο προσεγγίζει τη ζωή και τις εκπλήξεις της, και -πρωτότυπο στον χώρο του συγκεκριμένου επαγγέλματος- δεν είναι «μόνος και φτωχός καουμπόυ»∙ αντίθετα έχει πολύ στενούς και ουσιαστικούς φίλους http://anagnosi.blogspot.com/2019/05/blog-post.html

Πόλυ Κρημνιώτη- Μια αφηγηματική φωτογραφία της γενιάς του Πολυτεχνείου.

Ο Χορός της Μέλισσας» συναντά την ελληνική πραγματικότητα και ως εκπρόσωπος του μεσογειακού νουάρ δίνει πρωταγωνιστικό ρόλο στη Θεσσαλονίκη φέροντας την πόλη ως συνδετικό κρίκο με τα τεκταινόμενα στην κοινωνία της. http://www.avgi.gr/article/10976/9933087/mia-aphegematike-photographia-tes-genias-tou-polytechneiou

Φίλιππος Φιλίππου- Μέλισσες, απιστίες και υποκρισία.

Η κρίση δίνει στο νουάρ ενός νεότερου συγγραφέα τόσο το προσκήνιο όσο και το υπόβαθρο της πλοκής. https://www.tovima.gr/printed_post/melisses-apisties-lfkai-ypokrisia/

Χίλντα Παπαδημητρίου- 11 ελληνικά αστυνομικά ή θρίλερ που ξεχωρίζουν

Εγκιβωτισμένα μέσα στην πολυπρόσωπη αφήγηση υπάρχουν τα κείμενα που κάποιος άγνωστος αποστολέας στέλνει στον Ριβέρη – ένα αφηγηματικό τρικ που εν προκειμένω λειτουργεί αποτελεσματικά. Ίσως το πρώτο αστυνομικό των τελευταίων χρόνων που κοιτάζει με τόσο γλυκιά ματιά τη Θεσσαλονίκη. https://bookpress.gr/stiles/protaseis/epiloges-ellinikon-astynomikon-vivlion-hilda

Βιολέτα Στυλιανίδου- Ο άνθρωπος είναι ένα είδος που κοιτάζει ψηλά για να καταφέρει να βαδίζει στο ύψος του.

Ο Ριβέρης παράλληλα με τον δολοφόνο του Χρηστίδη, καλείται να αποκρυπτογραφήσει τα κείμενα που του στέλνει άγνωστος αποστολέας. Τα κείμενα που λαμβάνει ορίζουν κάθε φορά ένα σημείο στην πόλη. Όλα μαζί τα σημεία σχηματίζουν, όταν ενωθούν μεταξύ τους, το σχήμα μιας κυψέλης, κάτι που προβληματίζει τον ντετέκτιβ για τις αναλογίες που κρύβονται σχετικά με τον φόνο του Χρηστίδη. https://www.fractalart.gr/o-xoros-tis-melissas/

Αλέξανδρος Μυροφορίδης- Ο χορός της μέλισσας.

Η αφήγηση του Πάνου Ιωαννίδη είναι πολύχρωμη και πολύπειρη. Οι άνθρωποι, το σκηνικό, οι λέξεις και οι γεύσεις σκιαγραφούν μία ατμόσφαιρα αυθεντική, μία ατμόσφαιρα Ελλάδας και Θεσσαλονίκης, με τη δολοφονία να είναι το έναυσμα για έναν αγώνα που αποθεώνει τη ζωή και τις επιλογές της. Ο «Χορός της μέλισσας» είναι ένα λαμπρό δείγμα της νέας ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας, μιας λογοτεχνίας που εκτός από τη φιλολογική αρτιότητά της, πλέον προβληματίζει, υπενθυμίζει το παρελθόν και προτείνει μία νέα πορεία σκέψης και δράσης για τον Έλληνα αναγνώστη. https://staxtes2003.com/2019/05/31/31-5-19/#more-5496

Πολύνα Μπανά-Ο χορός της μέλισσας

Ο Πάνος Ιωαννίδης επανέρχεται με μία νέα ιστορία η οποία διατηρεί και πάλι αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, με τον ίδιο ήρωα, τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Πέτρο Ριβέρη και με μεγάλη πρωταγωνίστρια την πόλη της Θεσσαλονίκης, την οποία ο συγγραφέας επιλέγει ως χώρο δράσης.http://www.proinos-typos.gr/parousiasi-tou-nouar-mythistorimatos-o-choros-tis-melissas-tou-draminou-syngrafea-panou-ioannidi-se-diorganosi-tou-s-f-g-t-dramas/

Τάσος Γέροντας- Ο χορός της μέλισσας

Σημαντικό ρόλο στήν ἐξέλιξη καί τή διαλεύκανση τῆς ὑπόθεσης παίζει ἡ φιλία. Αὐτή ἡ πραγματική φιλία, πού ξεπερνᾷ κοινωνικές διαφορές καί πολιτικές διαφωνίες. Αὐτή ἡ φιλία πού δέν χάνεται ἀλλά ὡριμάζει μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου.http://www.exostispress.gr/Article/pnos-oannidis--xoros-ts-melissas

Ελισάβετ Γεωργιάδη-Ο χορός της μέλισσας

Ένα ιδιαίτερο κείμενο που κινείται με μαθηματική ακρίβεια όπως ακριβώς κάνουν και οι μέλισσες και μας παρασύρει σε ένα χορευτικό μοτίβο αφήγησης μέχρι την τελευταία σελίδα.https://booktalesgr.wordpress.com/2019/07/11/%CE%BF-%CF%87%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%B9%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B9/

Γιώργος Μπασαγιάννης- Ο χορός της μέλισσας

Το χτίσιμο των χαρακτήρων και η κλιμάκωση της υπόθεσης είναι ικανοποιητικά, όπως επίσης και το τέλος, που επιλέγει ο συγγραφέας. Δεν υπάρχουν κενά στην αφήγηση ούτε λογικά άλματα, που εξελίσσονται μόνο στο μυαλό του συγγραφέα, ο αναγνώστης ακολουθεί τα βήματα του Ριβέρη και όχι του Ιωαννίδηhttps://vivlioniki.wordpress.com/2019/06/21/%ce%b2%ce%b9%ce%b2%ce%bb%ce%af%ce%b1-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%bb%ce%af%ce%b1%cf%82-2019-%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b5%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%85%ce%bd%ce%bf%ce%bc%ce%b9/.

Θωμάς Θεοχαρίδης- Ο χορός της μέλισσας.

Η σκιαγράφηση των χαρακτήρων είναι εκπληκτική, ειδικότερα του Αλέξανδρου Χρηστίδη. Ερευνώντας το περιβάλλον του εκλιπόντος, ο Ριβέρης θα ανακαλύψει αρκετές πληροφορίες για το παρελθόν του θύματος, την κοινωνικοπολιτική του δράση, τις επαγγελματικές και προσωπικές του δραστηριότητες. https://bibliologos.wordpress.com/2019/05/19/review-panos-ioannidis-xoros-tis-melissas/

Κωνσταντίνα Μόσχου- Ο χορός της μέλισσας

Στα συν του βιβλίου, ότι παρά το γεγονός ότι είναι ένα σύνθετο οικοδόμημα, δεν μένει τίποτε αστήριχτο. Γερή δόμηση, ακόμα και όταν αναφέρεται σε πολιτικά θέματα, χωρίς να παίρνει θέση ο ίδιος ο συγγραφέας προσπαθώντας να πείσει τον αναγνώστη. Ο κάθε ήρωάς του έχει διαφορετική οπτική και πεποιθήσεις, όπως συμβαίνει στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία, με τα καλά ή κακά παρεπόμενά τουςhttps://www.thematofylakes.gr/o-xoros-tis-melissas-panos-iwannidis/

Γεωργία Κωστοπούλου- Ο χορός της μέλισσας

Η Θεσσαλονίκη ξεδιπλώνεται στα μάτια του αναγνώστη μέσα από το βιβλίο του Ιωαννίδη. Φαίνεται πως ο συγγραφέας γνωρίζει καλά την πόλη και την αγαπάει, αφού εκτός από τα σημεία που σηματοδοτούν την κυψέλη των μηνυμάτων, περιγράφονται και πολλά άλλα όμορφα ή γραφικά σημεία της πόλης, σημεία στα οποία ο ντετέκτιβ κάνει τις συναντήσεις του.https://chillandreadblog.com/2019/08/19/o-xoros-tis-melissas/

Χρύσα Βασιλείου- Ο χορός της μέλισσας.

Πολύ καλή δουλειά έχει κάνει ο συγγραφέας και στη σκιαγράφηση όλων των χαρακτήρων. Ο νεαρός ντετέκτιβ Πέτρος Ριβέρης είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος που συναντούμε καθημερινά γύρω μας. Θα μπορούσε να είναι ο φίλος, ο συνάδελφος, ο γείτονάς μας. Ένας τύπος που προσπαθεί να ισορροπήσει τα επαγγελματικά με τα προσωπικά του, που είναι καλός στη δουλειά του και γενικά προσπαθεί πάντα για το καλύτερο.https://www.bookcity.gr/reviews/24200-book-review-%20%CE%BF-%CF%87%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CF%80%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%B9%CF%89%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82

Άγγελος Κουτσούκης-Ο Χορός της μέλισσας

Αν υπάρχει ένα λογοτεχνικό βιβλίο που να περιγράφει εξαιρετικά το σύγχρονο αστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης αυτό είναι ΄΄Ο χορός της μέλισσας΄΄ του Πάνου Ιωαννίδη [...]Μέσα από την αφήγηση του συγγραφέα, πολλοί αναγνώστες θα αναγνωρίσουν βιώματα δικά τους ή γνωστών τους, πράγματα που έχουν ζήσει ή για τα οποία έχουν ακούσει. Οι κοινωνικές δομές, οι ανθρώπινες σχέσεις, ο διαφορετικός τρόπος ζωής και σκέψης, τα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα του παρελθόντος και του παρόντος, που οδήγησαν τη χώρα στη σημερινή της κατάσταση, αναφέρονται και περιγράφονται με τέτοιον τρόπο, ώστε ο συγγραφέας να παραμένει μεν ουδέτερος αλλά να ωθεί ταυτόχρονα τον αναγνώστη να ενεργοποιήσει την κριτική του σκέψη και να επιχειρήσει να διαμορφώσει ιδία άποψη, ενόσω διαβάζει τις απόψεις των ηρώων της ιστορίας

https://koitamagazine.gr/100769/kritiki-vivlioy-o-choros-tis-melissas-toy-p-ioannidi-apo-tis-ekdoseis-kedros/

Elinplex-Ο χορός της μέλισσας

 "Με διαφορετικές τεχνικές αφήγησης, προσπαθώντας να χειριστεί το υλικό του, ο Panos Ioannides φτιάχνει έναν αστυνομικό γρίφο, πίσω από τον οποίο, αφήνει να βουίζουν κυκλωτικά όσα έχει αποφασίσει να πει. Και παρότι το βασικό θέμα (φόνος στο παρελθόν που ενώνει μια παρέα ανθρώπων) έχει παίξει ουκ ολίγες φορές σε βιβλία και ταινίες παγκοσμίως, ο ίδιος δείχνει να χειρίζεται παραπάνω από ικανοποιητικά τον βασικό αυτό ιστό, μετατρέποντας τον Χορό της Μέλισσας σε ένα πολύ ενδιαφέρον, καλοδιάβαστο, νουάρ, ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα, ακολουθώντας, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο οπισθόφυλλο, την κατεύθυνση του ήλιου, όπως κάνουν οι μέλισσες."https://www.elniplex.com/%CE%BF-%CF%87%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CF%80%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%B9%CF%89%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82/

Στο Εργαστήρι του Συγγραφέα

Για τον Χορό της μέλισσας (εκδ. Κέδρος)

           Υπάρχει ένα σημείο που πρέπει να ξεπεράσεις, αν θέλεις να βρεθείς στην άλλη όχθη, λέει ένας κεντρικός ήρωας στον Χορό της μέλισσας. Σίγουρα δεν πρόκειται για τη φράση κλειδί του μυθιστορήματος, αυτή δηλαδή που να μπορεί να αποκαλύψει τον δολοφόνο του Αλέξανδρου Χρηστίδη, στον ιδιωτικό ντετέκτιβ Πέτρο Ριβέρη, που έχει ξαμοληθεί, ίδιο πεινασμένο λαγωνικό, μέσα στην κυψέλη του κέντρου της Θεσσαλονίκης, για να τον βρει. Πρόκειται όμως για τη φράση που ξεκλείδωσε την έμπνευση του συγγραφέα, για να γραφτεί το δεύτερο νουάρ μυθιστόρημα μου ως μια ακόμα προσπάθεια να καταλάβω τον εαυτό μου, την εποχή μου και συνεπώς και επικοινωνήσω με τους συνανθρώπους μου.

  Το γεγονός που δίνει κίνηση στην αφήγηση είναι η δολοφονία του Αλέξανδρου Χρηστίδη, σημαίνοντος μέλους της κοινωνίας της Θεσσαλονίκης. Δραστηριοποιήθηκε ως πολιτικός μηχανικός στην επαγγελματική του ζωή, έχοντας αναπτύξει αντιστασιακή δράση στα φοιτητικά του χρόνια τον καιρό της δικτατορίας, ενώ ξεχώρισε ως δημοτικός σύμβουλος στη μεταπολίτευση με πρωτοποριακή παρουσία στην τοπική αυτοδιοίκησης. Η χήρα του Αλέξανδρου Χρηστίδη, Δέσποινα Καμπαξή, αναθέτει στον ιδιωτικό ντετέκτιβ Πέτρο Ριβέρη, τη διαλεύκανση της δολοφονίας του συζύγου της.

Ο ντετέκτιβ έχει μόλις εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη, έχοντας ανοίξει γραφείο ιδιωτικών ερευνών, και παρόλο που έχει κανονίσει διακοπές με την καλή του, αναλαμβάνει την υπόθεση. Αρχικά ο Πέτρος Ριβέρης εστιάζει τις έρευνες του στο περιβάλλον του νεκρού, το περιβάλλον της μεσοαστικής Θεσσαλονίκης, όπου τα πάντα δείχνουν ήσυχα, όπως η θάλασσα πριν τη φουρτούνα. Το περιβάλλον του Αλέξανδρου Χρηστίδη, αποτελείται από ανθρώπους που ενηλικιώθηκαν λίγο πριν ή λίγο μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Συντηρητικοί και προοδευτικοί baby boomers, καταξιωμένοι στον εργασιακό τους χώρο, λιγότερο ή περισσότερο ευτυχείς οικογενειάρχες, που αρνούνται να δούνε και να αποδεχτούν το μερίδιο ευθύνης που φέρουν για την εκτροπή της Ελλάδας στη διάρκεια των τελευταίων ετών. Όλοι εκτός από τον ίδιο τον Αλέξανδρο Χρηστίδη, που ξεχωριστός καθώς ήταν, όπως το σημάδι στον πάγο, υποστήριξε με τόλμη και ρομαντισμό, στη δύση της καριέρας του, τις δομές της κοινωνικής οικονομίας που δημιουργήθηκαν λόγω της οικονομικής κρίσης. Και τελικά βρήκε τον θάνατο στο κτήμα του στο Ποσείδι της Χαλκιδικής, τη μέρα που γιόρταζε το εφάπαξ με τους φίλους του, και την ώρα που βόλταρε ανάμεσα στα αγαπημένα του λιόδεντρα.

Όμως όταν ένας άγνωστος προειδοποιεί τον ιδιωτικό ντετέκτιβ με τον δικό του τρόπο, ότι η αλήθεια τον περιμένει σε κάποιες γωνίες του κέντρου της πόλης, αυτός με τη σειρά του αρχίζει και ψάχνει τα κείμενα που έχουν αφεθεί σε αυτές τις γωνίες που αν ενωθούν μεταξύ τους σχηματίζουν μια πολεοδομική κυψέλη. Και επιλέγοντας αυτόν τον ανορθόδοξο τρόπο έρευνας, κόντρα στις κατεστημένες μορφές ανακριτικής έρευνας, ο Ριβέρης περνάει απέναντι στην άλλη όχθη.

            Από τη μια πλευρά υπάρχει η πραγματικότητα αδυσώπητη και κανονική, σαν τον φόνο του Αλέξανδρου Χρηστίδη από ένα χέρι που, πρώτα του πετάει περιφρονητικά ένα σμάρι μέλισσες οι οποίες τον τσιμπάνε προκαλώντας του αλλεργικό σοκ, και στην συνέχεια τον σκοτώνει στο ξύλο. Και από την άλλη, υπάρχει η αλήθεια, σκοτεινή, πικρή μα τόσο ζωτική, σαν τον πόνο που κρύβεται μέσα στα κείμενα που ο Πέτρος Ριβέρης τρέχει να βρει στην καρδιά της μεγαλούπολης, πριν αυτά χαθούν μέσα στο χάος των σύγχρονων μεσογειακών κοινωνιών. Το χάος που ξέρει να προκαλεί την μοναδική ισορροπία που μπορεί να υπάρξει, όταν διαφορετικές δυνάμεις αντιμάχονται μεταξύ τους, και όπως έχει εύστοχα γραφεί, το τελικό αποτέλεσμα, στην ολιστική μορφή του, είναι κάτι που δεν το θέλησε ποτέ κανείς.

Δεν το ξέρεις πως η αλήθεια και η πραγματικότητα έχουν διαφορές μεταξύ τους; του λέει γελώντας ένας άλλος ήρωας του Χορού της μέλισσας, λίγο πριν ο ντετέκτιβ ξεδιπλώσει τον καλά κρυμμένο μίτο που έχει τυλιχθεί στους  λαβυρίνθους της Θεσσαλονίκης.

            Προκειμένου να γεφυρώσω το χάσμα ανάμεσα στην πραγματικότητα και την πολυδιάστατη αλήθεια της, επέλεξα να εναλλάσσω την τριτοπρόσωπη με την πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Η τριτοπρόσωπη αφήγηση αντανακλά την προσπάθεια του Πέτρου Ριβέρη να βρει τι ήταν εκείνο που πήρε τη ζωή του Αλέξανδρου Χρηστίδη. Προσμετρά τα διαλεκτικά άλματα που επιχειρεί η νουάρ αφήγηση για να εναρμονιστεί με την Ιστορία. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση, ξετυλίγει την ιστορία μιας παρέας νεαρών, οι ζωές των οποίων στιγματίστηκαν και έσμιξαν μέσα από έναν εξίσου τραγικό θάνατο. Οι ιστορίες που αφηγούνται οι συνομήλικοι του ιδιωτικού ντετέκτιβ, στα κείμενα που αυτός λαμβάνει, προσπαθούν να καλύψουν τα κενά που υπάρχουν ανάμεσα στο προσωπικό, το πολιτικό, το κοινωνικό και φυσικά στο πολιτισμικό στοιχείο.

            Όλο αυτό το μορφολογικό αφηγηματικό σχήμα, εμπεριέχει την καλλιτεχνική μου προσπάθεια, να δέσει το νουάρ μυθιστόρημα με τη νεωτερική αφήγηση. Οι έρευνες του Πέτρου Ριβέρη, υπαγορεύονται από μια αυστηρή δωρικότητα - έστω με έναν μεσογειακό τρόπο - ενώ τα κείμενα που λαμβάνει διέπονται από την  αλέγκρα διάθεση που έχει κάθε  ιώνια ψυχή που σέβεται τον εαυτό της, που ξέρει να ζει και που έχει μάθει πως συχνά το να αναπνέεις είναι ταυτόσημο του να πονάς. Συνιστά βαθειά πεποίθηση μου, ότι το νουάρ μυθιστόρημα, και ειδικότερα στη μεσογειακή έκφανση του, είναι εκείνο το είδος που μπορεί να λάβει εύκολα στοιχεία και από αλλού καθότι οι μεσογειακές ρέουσες γλώσσες μιλούν για τις πολύμορφες ζωές πολύ πιο άμεσα.

            Το νουάρ μεσογειακό μυθιστόρημα, προσδίδει βαρύτητα στο γιατί συνέβη ένα έγκλημα, και όχι ποιος το τέλεσε και με ποιον τρόπο.

            Όλα αυτά σε επίπεδο μορφής. Σε επίπεδο περιεχομένου, η περίοδος της αφήγησης καλύπτει τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου, και σχεδόν ολόκληρο τον Σεπτέμβρη του 2014. Το θέατρο της αφήγησης εξαντλείται στο πυρίκαυστο κέντρο της Θεσσαλονίκης, με εξαίρεση δυο εξορμήσεις του Ριβέρη στην ενδοχώρα: μία στο Ποσείδι Χαλκιδικής για να επισκεφτεί τον χώρο δολοφονίας του Αλέξανδρου Χρηστίδη και να έχει πιο άμεση άποψη επί του γεγονότος,  και μία στα βουνά του Λαγκαδά, για να μιλήσει με έναν φίλο του νεκρού. Με δυο λόγια, κάποιος θα μπορούσε να πει, ότι η Θεσσαλονίκη, μάλλον η πιο μεσογειακή πόλη της χώρας, είναι η μεγάλη πρωταγωνίστρια του έργου. Μια νύφη που κρύβει πολλά μυστικά κάτω από τα χρυσοποίκιλτα ιστορικά πέπλα της.

            Για όσους και όσες το γνωρίζουν και το έχουν διασχίσει, το κέντρο της Θεσσαλονίκης συνιστά ένα πεδίο προσβάσιμο για τον διαβάτη, τόσο λόγω της καλοσχεδιασμένης πολεοδομίας - ας όψεται το ημιτελές στην εκτέλεση του, αριστουργηματικό σχέδιο ανοικοδόμησης της πόλης από τον Ερνέστο Εμπράρ- όσο και λόγω της άμεσης προοπτικής εξόδου στη νέα παραλία, όπου η όψη της πόλης διεγείρει τόσο τις αισθήσεις όσο και τις υπόλοιπες πηγές γνώσης. Το κέντρο λοιπόν της μεσογειακής μεγαλούπολης, εκεί που τα δίκτυα που σχηματίζουν οι άνθρωποι, οι ιστορίες και τα μυστικά τους, απλώνονται ανάμεσα στα κτίρια, στους δρόμους και στα μνημεία της πολύκροτης ιστορίας της, προσφέρει το δικό του νόημα στην ιστορία που αφηγούμαι.

            Μέσα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ξεδιπλώνεται η ιστορία του Χορού της μέλισσας, μια ιστορία που προσπαθεί να καταλάβει την Ελλάδα της κρίσης και ξεκινά μερικά χρόνια πιο πριν, ερευνώντας με τον δικό της τρόπο την Ελλάδα της φούσκας. Αν και προσωπικά πιστεύω, ότι οι απαρχές κάθε ιστορίας πηγαίνουν τόσο πίσω στον φθαρμένο χρόνο, όσο πίσω μπορεί να πάει και το αίμα που κυλάει στις φλέβες μας.

            Υπάρχει η ποίηση που αγαπώ, η ποίηση των δρόμων, η ποίηση που εύστοχα έχει χαρακτηριστεί από τον καθηγητή Βασίλη Λαμπρόπουλο, ως η ποίηση της αριστερής μελαγχολίας. Υπάρχει η κριτική θεωρία που έχει διαμορφώσει τόσο εμένα όσο και τον Πέτρο Ριβέρη, και εκκινεί από τον Φροϋντ, κάνει μια μεγάλη στάση στην Σχολή της Φρανκφούρτης και στους επιγόνους της, ενώ σταματά στην πολιτική οικονομία του ύστερου καπιταλισμού,  δηλαδή τη δυναμική έρευνα που μελετά τον νεοφιλελευθερισμό ως μια πρώτη μεγάλη στάση του νεοφασισμού.

            Και βέβαια υπάρχει η μουσική που τόσο συγκινεί τον ντετέκτιβ μου, και τον ωθεί να ψάξει με δροσερό το πνεύμα του από μεροληψίες και προκαταλήψεις. Τα τέσσερα βασικά τραγούδια που «ακούγονται» στον Χορό της μέλισσας, δηλαδή το Πίσω από τα καθημερινά από την Αφροδίτη Μάνου (βασισμένο στους στίχους του πονήματος του Γιάννη Κοντού), το Endless Sleeper των Raveonettes, το Suburban War των Arcade Fire και το Something must break των Joy Division, συνιστούν τον καλλιτεχνικό σκελετό της κυψέλης του. Και αυτό διότι τα προαναφερόμενα τραγούδια δένουν το περιεχόμενο των στίχων τους, που πολλά έχουν να πουν, με τη μορφή των μελωδιών και των τέμπο τους.

            Τέλος υπάρχει η φιλία, ως αναγκαία και ικανή συνθήκη διαμόρφωσης των ανθρώπινων σχέσεων, ως κατάσταση συνενοχής της ανθρώπινης κατάστασης με την κοινωνικοπολιτική επιλογή, και κατά επέκταση των όρων σύνθεσης και ανακατάταξης της εξουσίας.  Η φιλία που εισπνέεται ως αόρατη μα ουσιώδης ουσία, από το πνεύμα των τυχερών που την έχουν αποκτήσει, είναι το βασικό στοιχείο κατανόησης της ιστορίας που κατάφερα να αφηγηθώ και σε τελική ανάλυση το βασικό συστατικό συγγραφής της. 

Δημοσιεύτηκε στο Fractal art στις 9 Απριλίου 2019

Χορός της μέλισσας-Η πρώτη σκηνή του φόνου

Με αυτή την σκηνή ξεκινά το δεύτερο μυθιστόρημα με ήρωα τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Πέτρο Ριβέρη, με τίτλο Ο χορός της μέλισσας (εκδόσεις Κέδρος)

Μηδέν

20 Αυγούστου 2014

Το γλέντι βρίσκεται στο αποκορύφωμά του, αλλά αυτός απομακρύνεται περπατώντας προς τα αγαπημένα του λιόδεντρα. Έχει ανάγκη από μερικές ανάσες. Από την ώρα που ξύπνησε μια αόρατη θηλιά έχει τυλίξει το στήθος του. Κοντοστέκεται, κλείνει τα μάτια του και προσπαθεί να θυμηθεί πώς έφτασαν εδώ τα πράγματα. Αλλά δεν θέλει.
Η μόνη εικόνα που έρχεται πίσω από τα κλειστά του βλέφαρα είναι η πρωινή βουτιά στη θάλασσα. Μέσα στο νερό, λίγη ώρα αφότου είχε ξυπνήσει, κοιτάζοντας τον ορίζοντα που αγκάλιαζε το Αιγαίο, ο Αλέξανδρος Χρηστίδης προσπάθησε να σκεφτεί καθαρά. Είχε βρεθεί προ τετελεσμένων γεγονότων. Δρόμος διαφυγής δεν υπήρχε. Δεν είχε άλλη επιλογή παρά να ακολουθήσει τον δρόμο της ανάγκης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, θα διαλύονταν τα πάντα.
Ο ήλιος απλώνεται στον ουρανό σαν ψέμα που γυροφέρνει την αλήθεια του. Η αόρατη θηλιά ανεβαίνει από το στήθος προς τον λαιμό του καθώς επιταχύνει το βάδισμά του. Ξαφνικά συνειδητοποιεί πόσο πιο εύκολα θα γίνονταν τα πράγματα, αν άλλαζε γνώμη και τα παραδεχόταν όλα. Αν αρνούνταν να κάνει αυτό που του ζήτησαν, συνεχίζοντας αυτό που ξεκίνησαν με τα παιδιά. Αυτό που τόσο πολύ αγάπησε. Ένας γλάρος που ψάχνει για τροφή τού αποσπά την προσοχή.
Γυρίζει και κοιτάζει λίγο προς τη γιορτή. Όλοι είναι εκεί για να τον τιμήσουν και να γιορτάσουν το εφάπαξ του, που έχει πιστωθεί στον λογαριασμό του λίγες μέρες νωρίτερα. Το κέφι έχει ανάψει για τα καλά, οι χοροί ξεκίνησαν. Μέχρι πριν από λίγο η συζήτηση έδινε και έπαιρνε, με βασικό θέμα την έξοδο της χώρας από την κρίση. Σε κάποια φάση απόρησε με το θράσος τους για τις προτάσεις που υποστήριζαν. Παρά την κακή του διάθεση κατάφερε και συμμετείχε αποφεύγοντας οξείες παρεμβάσεις. Δεν ήθελε να δημιουργηθεί ένταση τέτοια μέρα, ούτε να γίνει σκηνή μπροστά στη Δέσποινα. Αλλά, κατά βάθος, εκνευρίστηκε με τα όσα άκουσε και η μόνη διέξοδος ήταν μια βόλτα στα λιόδεντρα.
Κάνει μια παράκαμψη και μπαίνει μέσα στο σπίτι. Στο ισόγειο η κουζίνα, ο ενιαίος χώρος του σαλονιού, το γραφείο και ένα μικρό λουτρό, στον πάνω όροφο τα τρία άνετα υπνοδωμάτια και το δεύτερο μπάνιο. Η επίπλωση έχει γίνει στα πρότυπα νησιώτικου σπιτιού· χτισμένοι καναπέδες, επενδυμένοι με χοντρά πολύχρωμα μαξιλάρια, ξύλινες καρέκλες, γυάλινα μικρά και μεγάλα τραπέζια, με τους τοίχους να βρίθουν από ιμιτασιόν έργα του Μόραλη και του Φασιανού, παραγγελία από κάποιο ζωγράφο της περιοχής, και φωτογραφίες που ξεκινούν από τις πρώτες πορείες της επετείου του Πολυτεχνείου, σταματούν στις ανέμελες εκδρομές των επόμενων δεκαετιών και φτάνουν μέχρι τις ορκωμοσίες των παιδιών. Πηγαίνει και κάθεται για λίγο στο γραφείο του. Ξαπλώνει στον λευκό καναπέ και κοιτάζει τα κορνιζαρισμένα βλέμματα του Μπέρτραντ Ράσελ, τoυ Μαρξ, του Τσε, του Ελευθέριου Βενιζέλου και του Άρη Βελουχιώτη, τις μικρές προτομές του Ηράκλειτου και του Πυθαγόρα που περικλείουν τη βιβλιοθήκη απέναντί του και τον χάλκινο Δισκοβόλο του Μύρωνα που στέκεται ακίνητος στη γωνία, δίπλα στο μεγάλο γραφείο από οξιά. Το βλέμμα του στρέφεται προς τα αναμνηστικά που στολίζουν τα ράφια από τα ταξίδια που πραγματοποίησαν με τη Δέσποινα τα τελευταία χρόνια. Ένα κεχριμπαρένιο κομπολόι από την Κωνσταντινούπολη, ένας γυάλινος πύργος του Άιφελ, ένα κομμάτι τσιμέντο από το Τείχος του Βερολίνου. Σε μια γωνία δυο σημαιούλες, μία της Ελλάδας και μια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χαϊδεύουν η μία τις καμπύλες της άλλης. Πιο πέρα μια εικόνα του Αποστόλου Παύλου, δώρο ενός πατέρα, ερασιτέχνη αγιογράφου, μπαχτσίσι για την ένταξη της κόρης του στα προγράμματα της εταιρίας Κιστέρνα μετά την απεξάρτηση. Αποτυπώματα μιας ζωής που για αλλού ξεκίνησε, αλλού έφτασε και, τώρα, στη δύση της, προσπάθησε να διορθώσει ό,τι μπορούσε.
Κλείνει ξανά τα μάτια του. Αντί να νιώσει καλύτερα, του έρχεται αναγούλα. Τρέχει στο μικρό μπάνιο του ισογείου και ξερνάει τη χολή του. Έπειτα μπαίνει κάτω από το ντους για να συνέλθει και να γυρίσει στη γιορτή. Μόλις ντύνεται, συνειδητοποιεί ότι κάποιος έχει βάλει τέρμα στο λάπτοπ το O Fortuna. Εδώ και λίγα χρόνια σιχαίνεται αυτό το τραγούδι, σε αντίθεση με το παρελθόν που το λάτρευε. Φίλοι και συγγενείς έχουν επιδοθεί σε ξέφρενο χορό φωνάζοντας δυνατά το όνομά του. Η Μυρσίνη έχει ανέβει ξυπόλητη στο καπό του αυτοκινήτου του και χτυπιέται με ένα μπουκάλι ρετσίνα στο χέρι. Ένα απαλό γαργαλητό απλώνεται στο πέος του.
Βγαίνει από την πίσω πόρτα της κουζίνας, και αυτή τη φορά κατευθύνεται οριστικά προς τα λιόδεντρα, το αγαπημένο του μέρος στο κτήμα. Όμως, η θηλιά που τυλίγει πλέον όλο του το είναι, γίνεται ακόμη πιο σφιχτή. Η αόρατη δύναμη στην οποία δεν μπορεί να αντισταθεί τον τραβάει κατά κει.
Καθώς φτάνει στο πρώτο δέντρο τα ξεχνάει όλα. Αναθαρρεί, καθώς κοιτάζει τους καρπούς τους να κρέμονται από τα κλαδιά, χρησμοί που διαβάζονται σε μια γλώσσα που καταλαβαίνει μονάχα αυτός και τα παιδιά από την Ατλαντίδα. Σκέφτεται πως πρέπει να πείσει τα παιδιά να έρθουν από το εξωτερικό έστω για λίγες μέρες να μαζέψουν τις ελιές. Πριν τα πρωτοβρόχια, σίγουρα. Οι πόροι του ανοίγουν και αναπνέει το θαλασσινό αεράκι που έρχεται από μερικές εκατοντάδες μέτρα νοτιότερα.
Όμως οι στιγμές αυτές κρατούν για λίγο. Όσο πλησιάζει προς την άκρη του κτήματος, το σφίξιμο στα σωθικά επανέρχεται. Όταν βλέπει πως λείπει ένα κομμάτι από την περίφραξη, τον πιάνει πανικός. Το κενό χάσκει ανάμεσα στα σύρματα, δείχνοντας την απόσταση από το κτήμα προς τα έξω να ισούται με το άπειρο. Σηκώνει το βλέμμα και βλέπει έναν γεροδεμένο άντρα, ντυμένο με στολή μελισσοκόμου, να τον πλησιάζει απειλητικά. Η μάσκα κρύβει τα χαρακτηριστικά του. Στο ένα του χέρι κρατάει ένα ξύλινο κλομπ και στο άλλο μια μικρή κυψέλη μελισσών. Ο Αλέξανδρος μένει μετέωρος για λίγο. Αναγνωρίζει ότι η μάσκα ανήκει στον ίδιο και ξαφνικά συνειδητοποιεί με ποιο τρόπο έφτασε στα χέρια του άντρα που έρχεται καταπάνω του. Αναρωτιέται αν αυτό που βλέπει είναι κάποιο όραμα ή ο προθάλαμος του τέλους. Αντιλαμβάνεται ότι η μόνη επιλογή που έχει είναι να τρέξει πίσω στους οικείους του.
Αλλά δεν προλαβαίνει. Μόλις ένα σμάρι μέλισσες απελευθερώνεται από την κυψέλη, ο άγνωστος του ορμάει. Τα τσιμπήματα είναι απανωτά και τον ζαλίζουν. Έπειτα ο άντρας αρχίζει να τον χτυπάει. Το πρώτο δυνατό χτύπημα τον βρίσκει στον αυχένα. Τα πάντα θολώνουν γύρω του πριν πέσει κάτω. Καταφέρνει να πάρει μια βαθιά ανάσα προσπαθώντας να ουρλιάξει. Μάταια. Τα χτυπήματα πλέον σφυροκοπούν ολόκληρο το κορμί του. Από την κυψέλη ξεπετιούνται μέλισσες και τον τσιμπάνε συνεχώς. Ανοίγει τα μάτια του και καταφέρνει να αντικρίσει έκπληκτος τον άντρα που έχει βγάλει τη μάσκα του. Η έκπληξή του γίνεται ένα με τον αβάσταχτο πόνο του. Προσπαθεί μάταια να ψελλίσει συγγνώμη. Τα χτυπήματα και οι τσιμπιές τον έχουν παραλύσει. Και ύστερα τίποτα, το απόλυτο μηδέν του τίποτα.

Ο χορός της μέλισσας/ Πρώτη Γνωριμία

Πάνος Ιωαννίδης-Ο χορός της μέλισσας

Noir Αναγνώσεις: Η Λεωφόρος

Η λεωφόρος της ζωής

Trevanian, Η Λεωφόρος

(Πόλις, Κλαίρη Παπαμιχαήλ)

από τον Πάνο Ιωαννίδη

Κάθε σπουδαίο νουάρ μυθιστόρημα, προκειμένου να αφήσει το στίγμα του στα λογοτεχνικά πράγματα, οφείλει να καταφέρει να διεισδύσει σε δύο παράλληλους κόσμους. Ο πρώτος κόσμος είναι αυτός της λογοτεχνίας, ο οποίος αποδέχεται το νέο έργο τέχνης, καθώς μπορεί και συνομιλεί ως ίσο προς ίσο με τα προγενέστερα του. Και λέγοντας προγενέστερα, δεν εννοούμε μόνο τα νουάρ  βιβλία αλλά και εκείνα που ανήκουν στο ευρύτερο πεδίο του κοινωνικού νεωτερικού μυθιστορήματος-ας το γράψω έτσι αδόκιμα- από το οποίο εκκινεί κάθε σκοτεινή ιστορία που γίνεται τέχνη. Ο δεύτερος κόσμος είναι αυτός της ζωής. Και ίσως εδώ, το πέρασμα να είναι δυσκολότερο, καθώς απαιτείται εκ μέρους του συγγραφέα, όχι μόνο η βαθειά γνώση της κοινωνίας αλλά και η δυνατότητα καλλιτεχνικής αποτύπωσης της σε μια αφήγηση μυστηρίου.

            Το μυθιστόρημα του Trevanian (φιλολογικό ψευδώνυμο του καθηγητή Rodney William Whitetake), Η Λεωφόρος (Πόλις, Κλαίρη Παπαμιχαήλ), καλύπτει αναμφίβολα τις προαναφερόμενες δύο προϋποθέσεις. Ό υπαστυνόμος Κλωντ Λαπουάντ, κεντρικό πρόσωπο του μυθιστορήματος είναι ένας αντιήρωας που επιβάλλει με τον δικό του τρόπο περισσότερο το δίκαιο παρά τον νόμο, στη Λεωφόρο, μια κεντρική περιοχή του Μόντρεαλ. Είναι ένας μοναχικός λύκος, που έχασε τη γυναίκα του σε νεαρή ηλικία, και ζει όχι μόνο για να επιβιώνει, αλλά και από περιέργεια. Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, τότε που πολλές κοινωνικόπολιτικές βεβαιότητες άλλαζαν ταυτότητα, αγκαλιάζοντας το στερητικό άλφα μπροστά τους, και γινόταν αβεβαιότητες που ψάχνουν τον δρόμο τους. Ο Λαπουάντ αρνείται να ακολουθήσει τις εξελίξεις που κάνουν την τοπική αστυνομία να θέλει να προστατέψει περισσότερο το άτομο παρά το κοινωνικό σύνολο, και έρχεται αντιμέτωπος με πιθανές πειθαρχικές διώξεις.

Όταν όμως ένα στυγερό έγκλημα λαμβάνει χώρα στην περιοχή που άτυπα ανήκει στη δικαιοδοσία του Λαπουάντ και που συνδέεται με μια σειρά ανεξιχνίαστων φόνων, είναι ο μόνος που μπορεί να αναλάβει την υπόθεση και να βρει τον ένοχο που ξέρει να κρύβεται πολύ καλά. Και αυτό διότι, είναι εκείνος που ανεβοκατεβαίνει χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία στο ασανσέρ που κινείται από τον κόσμο στον υπόκοσμο, και πάλι πίσω. Οι σκοτεινοί πρίγκιπες και οι όμορφες πεταλούδες της νύχτας τον εμπιστεύονται, γιατί είναι ένας άντρας που κρατά το λόγο του και συχνά τους έχει προστατέψει από μια σειρά απειλές.  Το γεγονός ότι συχνά προσφέρει στέγη, σε ανθρώπους που δεν έχουν που να πάνε το αποδεικνύει περίτρανα.

Γραμμένο σε υπνωτικούς ρυθμούς που θυμίζουν τη τζαζ που ακούει ο Κλωντ Λαπουάντ όταν περιφέρεται τα μερόνυχτα στα στέκια της λεωφόρου, το βιβλίο μας υπενθυμίζει έναν βασικό κανόνα του νουάρ. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Πέρα από αυτό όμως μας δείχνει ότι το παρελθόν (μας) είναι εδώ και πάντοτε καθορίζει τις αποφάσεις και τη μοίρα μας. Πιο πολύ όμως η Λεωφόρος μας λέει, ότι το λογοτεχνικό παρελθόν του νεωτερικού μυθιστορήματος, είναι αυτό που προσδιορίζει τη νουάρ μετεξέλιξη του, καθιστώντας το ως το σύγχρονο κοινωνικό μυθιστόρημα.

Πρώτη δημοσίευση Fractal Art 04/12/2018

Αναγνώσεις: Το κορίτσι στην ομίχλη

Ντονάτο Καρρίζι: Το κορίτσι στην ομίχλη

(Πατάκης, Μαρία Οικονομίδου)

Η ομίχλη της ματαιοδοξίας

από τον Πάνο Ιωαννίδη

Με  ποιον τρόπο η ματαιοδοξία καθορίζει τη συμπεριφορά του σύγχρονου ανθρώπου; Και αν ο τρόπος της ματαιοδοξίας, έχει καταστεί πλέον κυρίαρχος, που ξεκινά η αλήθεια της και που σταματά το ψέμα της; Και γιατί σε τελική ανάλυση η ματαιοδοξία είναι τόσο θελκτική, ενώ η ταπεινότητα, ακόμα και όταν είναι προσποιητή λειτουργεί απωθητικά για το κοινωνικό σύνολο;

      Αυτά τα ερωτήματα, και άλλα πολλά διερευνά, διερχόμενο τις ατραπούς της λογοτεχνικής μεθόδου, το μυθιστόρημα του Ντονάτο Καρρίζι: Το κορίτσι στην ομίχλη (Πατάκης, Μαρία Οικονομίδου), διεθνές μπεστ σέλλερ, το οποίο μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο, σε σκηνοθεσία μάλιστα του ίδιου του συγγραφέα ο οποίος έχει μεγάλη πείρα στη συγγραφή σεναρίων, λόγω της τηλεοπτικής του θητείας. Πρόκειται αναμφίβολα για ένα σπουδαίο βιβλίο, που κερδίζει τον αναγνώστη με τον καταιγιστικό ρυθμό του, αλλά και την αναπάντεχη ανατροπή στο τέλος του. 

       Ας δούμε λοιπόν το στόρι: Σε ένα μακρινό χωριό των ιταλικών Άλπεων, το Αβεσό, μια δεκαεξάχρονη κοπέλα, η Άννα Λου Κάστνερ εξαφανίζεται ξαφνικά. Η Άννα Λου, είναι το μεγαλύτερο εκ  των τριών παιδιών της οικογένειας Κάστνερ, μιας βαθιά θρησκευόμενης  οικογένειας που ανήκει στην κυρίαρχη χριστιανική αδελφότητα. Για να καταλάβουμε λίγο ακόμα τον περίγυρο της εξαφάνισης, ας σημειώσουμε ότι η οικογένεια της Άννα Λου, εκτός από το να διάγει λίαν ευλαβικό βίο, έχει επωφεληθεί, όπως πολλές άλλες οικογένειες του Αβεσό, από την πώληση των κτημάτων της σε μια μεγάλη εταιρία, η οποία πραγματοποιεί εξόρυξη ενός σπάνιου μεταλλεύματος στην περιοχή. Η υπόθεση ανατίθεται στον ειδικό πράκτορα Φόγκελ, και στον βοηθό του πράκτορα Μπόργκι, κλασικό ερευνητικό δίδυμο, που παραπέμπει  στον Σέρλοκ Χολμς και στον Δρ. Γουάτσον. Όμως εδώ έχουμε να κάνουμε με μια βασική δραστηριοποίηση: Ο Φόγκελ είναι νάρκισσος και συμπεριφέρεται συχνά αλαζονικά, ενώ ο Μπόργκι είναι ένας ταπεινός βοηθός που παρόλο που αντιλαμβάνεται πολλά περισσότερα από όσα δείχνει, δεν καταφέρει να αρθρώσει την αλήθεια που βλέπει. Οι δυο τους μαζί με τον ψυχίατρο Φλόρες και την εισαγγελέα Μάγερ, συνιστούν το ερευνητικό κουαρτέτο  που καλείται να αποφασίσει για το αν ο βασικός ύποπτος, ο καθηγητής Μαρτίνι είναι ένοχος ή όχι.

      Γραμμένο σε  μεγάλο βαθμό με τη μέθοδο της χρονολογικής ανάκλησης, το μυθιστόρημα διαδραματίζεται μέσα στους δύο μήνες μετά την εξαφάνιση της Άννα Λου. Με αλλεπάλληλα πισωγυρίσματα στον χρόνο, ο Καρρίζι μας κλείνει το μάτι λέγοντας μας ότι τελικά, τίποτα μα τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται. Και αυτό διότι βιώνουμε την εποχή της εικόνας, όπου η ουσία έχει αντικατασταθεί από την αντανάκλαση της και το είναι και το γίγνεσθαι από το φαίνεσθαι. Ίσως γι αυτό καταφέρνει να μας προσφέρει ένα σπουδαίο έργο, απ' όπου λείπουν οι μεταφορές και οι μετωνυμίες, αλλά κυριαρχεί η ξερή πραγματικότητα της απατηλής εποχής μας.

Αναγνώσεις: Φοβού τους Δαναούς

Phillip Kerr, Φοβού τους Δαναούς (Κέδρος, Γιώργος Μαραγκός)

Η πολυδιάστατη ιστορία και το νουάρ μυθιστόρημα

από τον Πάνο Ιωαννίδη

Κάθε ιστορία, έχει ως γνωστόν, τα αίτια και τα αιτιατά της. Και κάθε αίτιο και αιτιατό των μικρών ιστοριών, συνδέεται με ορατούς και συχνά αόρατους κόμπους με την Ιστορία που κυλάει μέσα στη μολυβένια πορεία της. Η οποία κυλάει λαμβάνοντας, και ταυτόχρονα, μη λαμβάνοντας υπόψη, τα θέλω και τα πρέπει των μικρών ιστοριών που την συγκροτούν. Και αν η Ιστορία δεν άφηνε πολλούς λογαριασμούς ανοικτούς, λογαριασμούς που κάνουν τις ανθρώπινες ζωές να νοιώθουν κενές και απόμακρες μέσα στον ρου της, τότε η λογοτεχνία ίσως και μην είχε τόσο μεγάλη σημασία.

            Πρόκειται για ένα αξίωμα, που το γνώριζε πολύ καλά ο πρόωρα χαμένος Phillip Kerr (1956-2018),  και το δίδαξε με ευκρίνεια και ειλικρίνεια σε εμάς τους νεότερους.  Ο πνευματικός πατέρας του Μπέρνι Γκούντερ, φρόντισε να μας αφήσει κληρονομιά μια σειρά από εξαιρετικά νουάρ μυθιστορήματα, τα οποία, μια και διαδραματίζονται από τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1950, έχουν φυσικά και ιστορικό χαρακτήρα! Το πιο πρόσφατο του, Φοβού τους Δαναούς (Κέδρος, Γιώργος Μαραγκός), μας απασχολεί διπλά καθώς στο μεγαλύτερο μέρος του διαδραματίζεται στη χώρα μας.

            Έχοντας επιβιώσει των αλλαγών που επέφερε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Μπέρνι Γκούντερ εργάζεται με ψεύτικο όνομα ως πραγματογνώμονας σε μεγάλη ασφαλιστική εταιρία της Γερμανίας, προσπαθώντας παράλληλα να απαλλαγεί από τις ενοχές του. Το σφύριγμα του ανέμου τον φέρνει στην Ελλάδα, όπου τον στέλνουν οι εργοδότες τους για να ερευνήσει την υπόθεση ενός ναυαγίου. Βρισκόμαστε στο 1956, και η ελληνική κοινωνία δεν έχει επουλώσει ακόμα τις πληγές της από τα δεινά της προηγούμενης δεκαετίας.

            Καθώς ο Μπέρνι Γκούντερ αρχίζει την έρευνα με τον δικό του μοναδικό τρόπο, έρχεται αντιμέτωπος με δυο δολοφονίες που συνδέονται τόσο με το ναυάγιο που ερευνά, όσο και με τη μαζική εξόντωση που υπέστησαν οι Εβραίοι της Ελλάδας από τους ναζί. Ψάχνοντας, με τη βοήθεια μιας γοητευτικής Ελληνίδας της Έλλης Παπαντωνίου, μέσα στα επάλληλα στρώματα της αθηναϊκής ανθρωπογεωγραφίας,  κατανοεί ότι τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Και αυτό διότι η ναζιστική θηριωδία εξακολουθεί να είναι παρούσα, εξακολουθώντας να διαβρώνει τις τοπικές πολιτικές ισορροπίες.

            Γραμμένο με την στακάτη γλώσσα του Phillip Kerr, το Φοβού τους Δαναούς μας μεταφέρει σε μια Αθήνα τόσο πραγματική, όσο και διαφορετική από αυτή που έχουμε συνηθίσει, από τις μετεμφυλιακές κατεστημένες οπτικές. Η ατμοσφαιρική αφήγηση του λειτουργεί καταλυτικά καθώς αναδεικνύει την αντίθεση που μπορεί να υπάρξει ανάμεσα στο προσωπικό και το πολιτικό, και κυρίως την αδυναμία του ατόμου να επικαθορίσει όχι μόνο την Ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορία του. Ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα του 2018, το οποίο μας μαθαίνει ότι το νουάρ κάλλιστα μπορεί να μας ταξιδέψει στη μαγεία της λογοτεχνίας.

Πρώτη Δημοσίευση: Fractal Art (26/12/2018)

Ο Πάνος Ιωαννίδης διαβάζει στη Λογοτεχνική Σκηνή #7 (7-8/12/2018)

Η πρώτη σκηνή από τον Χορό της μέλισσας. Σύντομα από τις Εκδόσεις Κέδρος!!