15 Βιβλία για το 2015

Το Μελάνι στο Νερό είχε τη χαρά να διαβάσει πολύ μέσα στο 2015. Από τα πολλά και ενδιαφέροντα που διάβασε, διάλεξε τα 15 σπουδαιότερα που διαβάστηκαν μέσα στη χρονιά που φεύγει-δίχως να εκδόθηκαν απαραίτητα κατά τη διάρκεια της- τα οποία παρουσιάζονται παρακάτω με τυχαία σειρά.

Πάνος Ιωαννίδης-15 βιβλία για το 2015

Μανόλης Αναγνωστάκης, Τα Ποιήματα 1941-1971 (Νεφέλη)

Ποιήματα που καθαρίζουν την σκουριά της Ιστορίας, λέξεις οξείες έτοιμες να πιαστούν χέρι χέρι με κάθε νέα γενιά και στο βάθος η πίκρα του ποιητή για τον αγώνα που χάθηκε. Όταν η Ποίηση δεν συνομιλεί μόνο με την Ιστορία, αλλά την επικαθορίζει.

Orhan Pamuk, Το Μαύρο Βιβλίο (Ωκεανίδα, Στέλλα Βρετού)

Ναι κύριε Παμούκ το γράψιμο είναι η μόνη παρηγοριά σε αυτή τη ζωή. Ναι γιατί είναι φοβερό να αναδεικνύεται μια από τις ομορφότερες πόλεις του κόσμου σε πρωταγωνίστρια αυτού του αριστουργήματος. Ναι γιατί η περιπλάνηση είναι η βασική συνθήκη κάθε συγγραφέα που σέβεται τον εαυτό του.

Haruki Murakami, Νορβηγικό Δάσος (Ψυχογιός, Αργυρώ Μαντόγλου)

Γράφοντας για την ελλειπτική μνήμη γεμίζει η ζωή. Ένα μυθιστόρημα ύμνος στη ζωή και σε όλα αυτά που έγιναν και κυρίως σε όλα αυτά που θα μπορούσαν να είχαν γίνει. Ένα μεγάλο έργο τέχνης με θέμα την ίδια τη λογοτεχνία.

Camilo Boito, Senso (Σμίλη, Νεοφυτίδης Ανδρέας)

Ο παράφορος έρωτας της κόμισσας Λίβια για τον ριψοκίνδυνο αξιωματικό του ιταλικού στρατού την οδηγεί στα άκρα. Δεν είναι τόσο η ιστορία, ούτε η κινηματογραφική μεταφορά από τον Βισκόντι. Είναι η γλώσσα που καθιστά αυτό το μικρό αφήγημα ένα λεπτεπίλεπτο αραβούργημα.

Παναγιώτης Κονδύλης, Οι Αιτίες της Παρακμής της Σύγχρονης Ελλάδας (Θεμέλιο)

Μέσα σε λίγες δεκάδες σελίδες αναλύεται με λαγαρό και αμερόληπτο βλέμμα η νεοελληνική περίπτωση και τα ενδογενή της προβλήματα. Ένας μεγάλος διανοητής παρουσιάζει την Ελλάδα όπως είναι μιλώντας εμμέσως πλην σαφώς για τις χαμένες ευκαιρίες της. Ο νεοελληνικός κοτζαμπασισμός στο απόσπασμα.

Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλος, Άπαντα τα Διηγήματα (Γαβριηλίδης)

Η νεοελληνική ηθογραφία όπως είναι στην πραγματικότητα. Ένα σπουδαίο είδος αναπαραγόμενο από μια μοναδική γλώσσα και τις κοινωνικοοικονομικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες που εκφράζει. Ένας μινιμαλιστής δημιουργός από τον οποίο έχουμε να μάθουμε όλοι οι νέοι πολλά πολλά ακόμα.

Αριστοτέλης Νικολαϊδης, Η Εξαφάνιση (Κέδρος).

Ο νεοελληνικός πεζογραφικός μοντερνισμός βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα όταν γραφόταν αυτό το βιβλίο. Ωστόσο το ευρωπαϊκό πνεύμα, ο αποσπασματικός τρόπος γραφής και η μοναδική ιστορία που μπλέκει το προσωπικό με το πολιτικό στην ταραχώδη πρόσφατη νεοελληνική ιστορία κάνουν μεταξύ άλλων το βιβλίο αυτό μοναδικό. Ένα διαμαντάκι που εξακολουθεί να λάμπει μέσα στην σκουριά του χρόνου.

Eduardo Mendoza, Η Αλήθεια για την υπόθεση Σαβόλτα (Ζαχαρόπουλος, Χατζηγιάννη Μαρία).

Το κοινωνικό μυθιστόρημα συναντά το noir αφήγημα, πιάνονται χέρι χέρι και περνούν το ρηχό ποτάμι του μεταμοντερνισμού. Η Βαρκελώνη στις αρχές του περασμένου αιώνα ήταν μια πόλη ενδιαφέρουσα που χάρασσε τη δική της πινελιά στον διεθνή αντιφασιστικό αγώνα για κάτι καλύτερο. Ένα μυθιστόρημα ποταμός για τη ρευστότητα της ανθρώπινης κατάστασης.

Ahmet Umit, Έγκλημα στο Πέρα (Πατάκης, Νερίνα Κιοσέογλου)

Για όσες και όσους πιστεύουν ότι η noir λογοτεχνία είναι κάτι παραπάνω από την εύρεση του δολοφόνου. Ο Umit κάνει άνω κάτω τον καλό κόσμο αλλά και τον υπόκοσμο της Istanbul προβάλλοντας μας τη γοητεία μιας πόλης που δεν κοιμάται ποτέ. Μια σπουδαία λογοτεχνική πραγματεία για την τουρκική κοινωνία.

Juan Rulfo, Πέδρο Πάραμο (Πατάκης, Έφη Γιαννοπούλου)

Αγνή ξερή λογοτεχνία που δημιουργεί λέξεις στιλέτα κάτω από τον καυτό μεξικάνικο ήλιο. Εκεί που τελειώνει το πραγματικό ξεκινά το φανταστικό σε μια αφήγηση που τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Ο Borges στο βάθος κουνάει ανυπόμονα το μπαστούνι του.

Jonathan Lethem, Οι Σκιές του Μπρούκλιν (Κέδρος, Κωνσταντίνος Κάλτσας)

Ένας ορφανός πρωταγωνιστής που πάσχει από το σύνδρομο Τουρέτ αναζητά τον δολοφόνο του ανθρώπου που τον πήρε από το ορφανοτροφείο και τον έριξε μέσα στη ζωή.  Κατά τη διάρκεια των ερευνών του έρχεται αντιμέτωπος με την ομορφιά και τη φρίκη της ζωής της ίδιας. Η άλλη όψη του αμερικανικού ονείρου από έναν σπουδαίο συγγραφέα.

Antonio Munioz-Molina, Ο Χειμώνας στη Λισαβόνα (Σέλας, Γιώργος Γιαννουλόπουλος).

Γυναίκες έτοιμες να θυσιάσουν τα πάντα για μια μοναδική περιπέτεια, άντρες που έχουν μάθει να εκφράζονται με το σαξόφωνο τους και μια πόλη γοητευτική και απόμακρη που ξέρει να δέχεται στις αγκαλιές της τους πλάνητες.  Από τα μυθιστορήματα που λυπάσαι που είναι μικρά σε έκταση και ας είναι μεγάλα σε εμβέλεια.

Νίκος Καζαντζάκης, Ασκητική (Καζαντζάκη)

Ότι και να γράψω εδώ είναι λίγο. Το ξαναδιάβασα μετά από χρόνια και ήταν λες και έλαβα μετάγγιση πνεύματος. Έτσι ναι, να αγαπάμε την ευθύνη να λέμε ότι άμα δεν σωθεί ο κόσμος εμείς θα φταίμε.

Manuel Vazquez-Montalban, Φόνος στην Κεντρική Επιτροπή (Μέδουσα, Αλέκα Βλάχου)

Ο Μανόλο στον καθρέπτη αναμετράται με τον εαυτό του και βγαίνει νικητής. Ένα μυθιστόρημα που παρόλο που τριανταπεντάρισε είναι  επίκαιρο καθώς μελετά την σχέση της Αριστεράς με την εξουσία και τους ανθρώπους της. Η ρέουσα γλώσσα του δασκάλου μου δείχνει τον δρόμο για μια ακόμη φορά.

Alice Miller, Οι Φυλακές της Παιδικής μας Ηλικίας (Ροές, Ευηνέλα Αλεξοπούλου). Για το τέλος άφησα ένα σπουδαίο δοκίμιο για την παιδική ηλικία του ανθρώπου από μια μεγάλη ερευνήτρια. Η μελέτη δεν εξαντλείται στα παραδοσιακά πρότυπα, αλλά προτάσσει μια σειρά από ευρήματα που δείχνουν πόσο φρικτοί μπορούν να γίνουν οι ενήλικοι. Απαραίτητο για όλους, ιδιαίτερα για τους νέους γονείς.