Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2013

Κλασικά Μη Εικονογραφημένα #3: Οι Θάλασσες του Νότου

Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν- Οι Θάλασσες του Νότου (Μεταίχμιο, Βέρα Δαμόφλη)

Μπορεί να αλλάξει ένας άνθρωπος; Και αν το μπορεί, αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος γίνεται και δεν γεννιέται; Ή μήπως, οποιαδήποτε αλλαγή και αν επιτευχθεί δεν είναι παρά μια παραμόρφωση των πολλαπλών διαστάσεων του εγώ του; Που οδηγούν με μια κεντρομόλο διαδρομή στην πιο μακρινή μητέρα, δηλαδή την ουτοπία.  
     Οι Θάλασσες του Νότου, ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπαν, είναι γραμμένο κατά τη διάρκεια της μετάβασης της Ισπανίας, από τη δικτατορία του Φράνκο στην αστική δημοκρατία. Όταν τα κοινωνικά συστήματα αλλάζουν, οι ζωές των ανθρώπων γίνονται πιο εύθραυστες και η αβεβαιότητα κυριαρχεί. Ίσως γιατί λίγοι και λίγες μπορούν να διαισθανθούν που βγάζουν τα μονοπάτια της και να καταφέρουν να τα ακολουθήσουν.
        Ο Στούαρτ Πεδρέλ, εξέχων μέλος της άρχουσας τάξης,  όμορφος, πολυπράγμων και πανίσχυρος εξαφανίζεται με σκοπό να ταξιδέψει στις θάλασσες του νότου. Πρόκειται για το όνειρο ενός ανθρώπου με διπολική κοινωνική συμπεριφορά. Από τη μία  σχεδιάζει και υλοποιεί στρατηγικές που κάνουν τον πλούτο του να αυξάνεται γεωμετρικά και από την άλλη συμπεριφέρεται ως επαναστάτης διανοούμενος. Μετά από ένα χρόνο το πτώμα του βρίσκεται σε ένα γιαπί της Βαρκελώνης, που η κατασκευαστική εταιρία του σκόπευε να κάνει πολυώροφη οικοδομή. Οι οικείοι του καταφέρνουν να κουκουλώσουν το γεγονός, κυρίως να αποφευχθεί το σκάνδαλο που θα προκαλέσει διαταραχές στις επιχειρήσεις του ομίλου.
     Η λεπτή υπόθεση ανατίθεται στον Πέπε Καρβάλιο, ιδιωτικό ντετέκτιβ, πρώην κομμουνιστή, πρώην πράκτορα μυστικών υπηρεσιών, και μονίμου παρατηρητή των μετασχηματισμών που υφίσταται η ισπανική κοινωνία. Η βουτιά που κάνει στα άδυτα της άρχουσας τάξης τον κάνει σοφότερο, τον κάνει πλουσιότερο, τον κάνει να αισθάνεται πιο μόνος. Μέχρι που αντιλαμβάνεται διαβάζοντας στίχους από την Έρημη Χώρα του Elliot, σε ένα οργιώδες μεθύσι με φίλους, ότι ο νότος είναι η άλλη πλευρά του φεγγαριού.
     Η έρευνα του συνεχίζεται σε μια φτωχή συνοικία της πόλης, όπου είχε κτιστεί από τον νεκρό και την παρέα του. Ο Πεδρέλ άλλαξε την ταυτότητα του, χρησιμοποίησε γνωριμίες, έδεσε λυτούς και έλυσε χαλινάρια, ώστε να καταφέρει να γίνει αποδεκτός από ανθρώπους που εκμεταλλευόταν. Το ψυχόδραμα που λαμβάνει χώρα, ξετυλίγεται σαν πολύχρωμο κουβάρι σε μια γκρίζα κοινωνία. Μέσα από την σύγκρουση των δύο κόσμων θα γεννηθεί ένα παιδί, νόθο δημιούργημα του μυστικού γάμου της οντολογίας με τη διαλεκτική.
     Αφήγηση λογοτεχνική που σε ταξιδεύει, ευφυής χρήση του μύθου της ουτοπίας και των θαλασσών του νότου, τρυφερό βλέμμα στην ανθρώπινη τραγωδία, την τόσο διαμορφωμένη από την σκληρότητα του είδους. Ο Μανόλο κάνει ένα μοναδικό σχόλιο, που τοποθετείται μεταξύ του εφικτού και του ανέφικτου της αλλαγής των πραγμάτων. Σαν παλίμψηστο στο μωσαϊκό του άδικου τούτου κόσμου.
         

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου