Κλασικά Μη Εικονογραφημένα#9 Miserere (Ελέησον Με)

Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ, Miserere (Ελέησον Με), (Μτφ Ρίτα Κολαΐτη, Καλέντης)

Η ταυτότητα του Ανθρώπου

Με ποιον τρόπο διαμορφώνεται ο άνθρωπος, το πλέον περίεργο από τα όντα που κυκλοφορούν στον πλανήτη μας; Η ταυτότητα του ανθρώπου είναι ζήτημα έμφυτης προδιάθεσης ή περιβαλλοντικής επίδρασης; Η για να είμαστε πιο σαφείς αμφότερων των πεδίων; Και αν είναι έτσι με ποιον τρόπο λαμβάνει χώρα η αλληλεπίδραση τους;

       Τα παραπάνω ερωτήματα απασχολούν το σπουδαίο μυθιστόρημα του Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ Miserere (Ελέησον Με, ο ελληνικός τίτλος. Δύο ιδιόμορφοι μπάτσοι, ο Γάλλος με αρμένικη καταγωγή Λιονέλ Κασντάν, και ο Γάλλος με ρώσικη καταγωγή Σεντρίκ Βολοκίν, ερευνούν μια περίπλοκη υπόθεση φόνων και εξαφανίσεων παιδιών. Το παρελθόν τους είναι αρκετά προβληματικό: ο πρώτος έχει πολεμήσει στους τελευταίους ιμπεριαλιστικούς πολέμους που διεξήγαγε η Γαλλία στην Αφρική, ο δεύτερος είναι μια ερευνητική ιδιοφυΐα, που μεγάλωσε ως έκθετο παιδί και ισορροπεί μόνο με τα ναρκωτικά. Οι δυο υποθέσεις συγκλίνουν σε μία που δεν είναι άλλη από τη μελέτη της προσπάθειας για διαμόρφωση και έλεγχο της ανθρώπινης φύσης και θέσης από την αρχή την εξουσία.

      Ο Γκρανζέ δεν διστάζει για ρίξει φως σε σκοτεινές πτυχές της γαλλικής ιστορίας, όπως για παράδειγμα οι σχέσεις με δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής και η  περίθαλψη εγκληματιών πολέμου με σκοπό τον προσπορισμό διπλωματικών οφελών. Οι δυο αστυνομικοί δεν διστάζουν να βουτήξουν στα βάραθρα με σκοπό την σωτηρία των παιδιών που μεγαλώνουν για να γίνουν επαγγελματίες φονιάδες σε μια προσπάθεια άσκησης ολοκληρωτικής εξουσίας. Παράλληλα, επιχειρούν να απαλλαγούν από τα δικά τους φαντάσματα φτάνοντας μέχρι το τέλος.

     Αφήγηση εναλλασσόμενη ανάμεσα στα πεπραγμένα των δύο ηρώων, πλοκή υφάδι που δεν σε αφήνει κλείσεις εύκολα το βιβλίο και να βγει και τέλος κάθαρση που αφήνει ανοικτές τρύπες στην κυκλοτερή πορεία της σύγχρονης ιστορίας. Ο Γκρανζέ παίρνει σαφή θέση υπέρ της περιβαλλοντικής επίδρασης στη διαμόρφωση της ταυτότητας του ανθρώπου. Όμως η λύση δίνεται μέσα από μια οντολογική προοπτική διαχείρισης του θαύματος που λέγεται ζωή.